Ceremonie bij de boom: Tekst toespraken en gedicht

15 dec 2023

Dit bericht bevat de gesproken teksten tijdens de ceremonie bij de boom, de speeches van de burgemeester, loco burgemeester Kongsberg, het kindercollege, stadsdichter Jeffrey van Geenen. Voor iedereen die de tekst mee of terug wil lezen.

Welkom door kinderwethouders

Noor: Goedenavond!
Jasmijn: Gute Abend
Julia: Bonsoir
Luc: Good evening
Noah: God aften
Noor: Fijn dat wij elkaar hier, op het marktplein in Gouda, mogen ontmoeten, terwijl er in de wereld zoveel oorlog en chaos is. Hoe mooi is dat?! Ik ben Noor en aan mijn rechterkant staan Jasmijn en Luc, links van mij Noah en Julia. Wij zijn de kinderwethouders van Gouda. Namens het kindercollege heet ik u heel hartelijk welkom bij de 68e ‘Gouda bij kaarslicht’.
Jasmijn: De avond zal als volgt verlopen. Als eerste zal de burgemeester, Pieter Verhoeven, een toespraak houden. En er is natuurlijk muziek. Tijdens de muziek zijn de ramen van het oude stadhuis, waar wij nu voor staan, mooi verlicht en is er van alles te zien.
Julia: Het eerste deel van het kerstverhaal wordt vanavond voorgelezen door de burgemeester. Het tweede deel wordt uitgespeeld door de kinderen van kinderopvang de Bibblebonz. Jennie Lena zal voor ons zingen. Een ook Ars Musica en Nanette Mans zullen een muzikale bijdrage leveren. Stadsdichter Jeffrey van Geenen zal het verhaal van toen op zijn eigen wijze verbinden met het kerstfeest van nu.
Luc: Maar waar u natuurlijk allemaal voor gekomen bent is het ontsteken van deze prachtige grote kerstboom. Deze boom krijgen wij elk jaar uit Noorwegen. Daarom is op deze speciale avond de loco-burgermeester uit Kongsberg, Noorwegen in ons midden. Onze kinderburgemeester, Pheline, gaat met hem/haar in gesprek en telt met jullie af in het Noors waarna we met elkaar gaan aftellen, zowel in het Noors als in het Nederlands totdat de boom gaat branden.
Noah: Na deze prachtige ceremonie zullen er nog kleine concerten worden
gehouden overal in de stad waar ik u alvast hartelijk voor wil uitnodigen. Daarover aan het einde van dit programma meer. Wij wensen u alvast namens het kindercollege prettige feestdagen en een hele mooie avond met elkaar. Dan geven we nu het woord aan burgemeester Pieter Verhoeven.

Speech Burgemeester Pieter Verhoeven:

Burgemeester tijdens generale repetitie

‘En het geschiedde’;
Deze beroemde woorden klinken straks aan het begin van het Kerstverhaal uit Lukas 2.
‘En het geschiedde.’
Egeneto ( Ἐγένετο ) staat er in het Griekse origineel. Ofwel: ‘Let op!’
Er gaat iets bijzonders gebeuren.
Zoals bij de komst van een koningskind. Dan daveren de saluutschoten.
Misschien weet u wel hoe dit Kerstverhaal gaat. Een jong stel, Jozef en een Maria, gaat op reis. Hun Koningskind wordt bijna geboren.
Tot zover het goede nieuws.
Als er ergens kanonnen klinken, is dat vaak niet vanwege vreugde, maar vanwege oorlog en onrust.
Deze week bezocht ik de Chocoladefabriek. Onze bieb heeft op de tweede verdieping een indrukwekkende expositie. Prijswinnende foto’s, gemaakt door de beste nieuwsfotografen ter wereld. Marien Brand heeft er maanden aan gewerkt om er voor al die bezoekers een onvergetelijke ervaring van te maken. Alleen dit weekend nog te zien; ga er kijken!
De foto die me raakte, was van een jong stel. Een soort Jozef en Maria.
Marina en Oleksander zijn op de vlucht. Vorig jaar, 9 maart, renden ze met hun zoontje naar de spoedeisende hulp. Het ziekenhuis van Marioepol op dat moment stampvol; de stad is gewond na de heftige bombardementen.
De jonge ouders zitten onder het bloed; in een handdoek zit Kirill; een ventje van 18 maanden oud. Dodelijk gewond. Volgens de vijand was er voor hem kennelijk geen plaats.
Terug naar het Kerstverhaal.
En het geschiedde… dat er een bevel uitging van keizer Augustus in Rome.
Hij, de Verhevene, de eindbaas, gaf de opdracht voor een volkstelling. Op die manier kon de belastingdienst meer inkomsten ophalen.
Jozef en Maria gingen op weg naar hun geboortedorp Bethlehem.

Het gebeurt vaker dat een politiek besluit leidt tot volksverhuizingen. Overal ter wereld. Voor het eerst in honderd jaar heeft Gouda een AZC; de Oekraïne-opvang is deze maand uitgebreid. Dank aan iedereen die onze nieuwe inwoners een gastvrij onthaal gaf.
En het geschiedde dat als ze daar waren dat het Kindeke werd geboren; Hij werd neergelegd in een kribbe
Op een beetje Kerstmarkt kun je er niet omheen. Je struikelt er over de kerststallen. Echter, de kans is groot dat het Kindeke niet in een stal werd geboren.
Hoe dan? Veel huizen in het oude Oosten hadden een voerbak in de woonkamer; zoals u misschien thuis ook wel een etensbak heeft voor de huisdieren.
De woningen in de regio Galilea waren simpel. In het hogere deel verbleef het gezin; in het lagere gedeelte sliepen de dieren. Daartussen, op de rand, waren holtes aangebracht, waar de dieren uit konden eten. Zo’n trog werd wieg.
Ook vandaag wonen de meeste mensen in Gouda in een huis of flat. Comfortabeler en groter wel dan de lemen woningen van toen.
Hoewel; je zult maar te weinig geld hebben om je gasrekening te betalen. Moeten bezuinigen op het voer voor je huisdieren of een warme winterjas voor je kind. Of al jarenlang wachten op een eigen huis.
Hij werd neergelegd in een kribbe omdat er voor Hem geen plaats was in de herberg.
Een herberg? Sommige huizen hadden destijds een gastenverblijf op het dak. In de logeerkamer was geen plaats meer.
En toch.
Woorden doen ertoe.
Was er nu werkelijk tijdens deze volkstelling, 2000 jaar geleden in de heuvels van Judea geen plaats?
De oude Statenvertaling van de bijbel zit op de huid van de grondtekst. Het staat er zo: ‘Ze legden Hem neder in een kribbe, omdat er voor henlieden geen plaats was in de herberg.’
Dit is de kern. Er was wel plaats; maar niet voor hén.

Ook dat is een refrein van een oud liedje. In plaats van ‘Mag ik dan bij jou’ klinkt op de top-2000 van de hitlijst van de mensheid: ‘Sorry, jij past niet.’
Zelf ben ik de oudste uit een gezin van negen kinderen. Wij hebben zelf vijf meiden. Er is altijd wel plaats voor een extra bord aan tafel. Een slaapzak past overal. Het leven is ook plaatsmaken. Inschikken. Ruimte geven aan anderen.
Mag ik u ondertussen vragen om barmhartigheid naar nieuwe buren, ongeacht de plek waar hun kribbe, hun wieg stond? Om geduld met bekende en onbekende wijkgenoten? Om licht in het donker van de wereldnacht?
Vriendschap is belangrijk. Vriendschap met andere steden ook. Danke schön Tilo Schnorr, burgemeister und freund aus Solingen. Bring unse herzlichen grusse uber. Thank you Kongsberg! Your gift, our christmas tree, 800 kilograms of friendship is the shining star tonight.
Enthousiasme geeft energie. In elke buurt zijn er mensen die echt weten wat er speelt. Neem nu de zussen Marja en Jeannet uit de Korte Akkeren. Een stralend stel in het Vogelnest. Ze zorgen voor een vriendelijk buurthuis waar regelmatig een bingo is; men kan elkaar troosten na de brand aan de Westerkade. En iedere dinsdag is er ‘tuttenclub’ ; super gezellig . Dit soort dappere dames zorgen voor een warm wijgevoel.
Uiteraard. Ellende is er genoeg in de wereld. Hier in Gouda, daar rond Gaza, Tel Aviv en in Mariapol.
Geloof, hoop en liefde is er God-zij-dank nog meer. Mensen verlangen naar warmte en gezelligheid.
Wat staat ons daarom te doen het komende seizoen?
Ramses Shaffey had ooit een idee.
Zing, vecht, huil, bid, lach, werk en bewonder!
Niet zonder ons,
Inderdaad.
Niet zonder ons. Niet zonder elkaar.
Gezegende en gezellige dagen iedereen.

Kerstverhaal door Burgemeester Verhoeven
De geboorte van Jezus
En het geschiedde in die dagen dat er een gebod uitging van keizer Augustus dat heel de wereld ingeschreven moest worden.
Deze eerste inschrijving vond plaats toen Cyrenius over Syrië stadhouder was.
En ze gingen allen op weg om ingeschreven te worden, ieder naar zijn eigen stad.
Ook Jozef ging op weg, van Galilea uit de stad Nazareth naar Judea, naar de stad van David, die Bethlehem heet, omdat hij uit het huis en het geslacht van David was,
om ingeschreven te worden met Maria, zijn ondertrouwde vrouw, die zwanger was.
En het geschiedde, toen zij daar waren, dat de dagen vervuld werden dat zij baren zou,
en zij baarde haar eerstgeboren Zoon, wikkelde Hem in doeken en legde Hem in de kribbe, omdat er voor hen geen plaats was in de herberg.

Jeffrey van Geenen (stadsdichter)

Ik geloof dat ik een fout heb gemaakt
ik geloofde dat ik een dichter was
die namens iedereen
woorden gaf aan heel de stad
ik geloofde dat ik je zorgen hoorde en begreep
ik schreef dat op, maar in mijn gedichten
las jij niet waar het jou om ging
ik geloof dat het niet donkerder is dan eerst
maar zie soms net als jij de dageraad niet meer
en toch staan wij samen hier
ik geloof dat het niet uitmaakt of we Kerstfeest vieren
vanuit het geloof in het kleinste wat waar werd om ons licht te zijn;
of om de gezelligheid van samen met elkaar;
of om de tijdelijke zorgeloosheid van overdaad onder een boom;
of gewoon omdat we hier zijn, staan, omdat de zon weer keert
te hopen dat het beter wordt
dat het vrede wordt
en dan steek jij een eerste kaarsje aan en ik een tweede
hij een derde en zij dan honderden, duizenden
tot de stad baadt in het licht en ik jou zie
met je zorgen, met je angst, met je verdriet en hoe je
ondanks alles doorgaat met wat er voor jou echt toe doet
ik geloof dat ik jouw woorden niet sprak,
maar als we samen dichters zijn die zinnen zoeken
van geborgenheid, hoop, liefde, zachtheid, samenzijn –
omdat we mensen zijn die zoeken naar iets wat houvast geeft
en als ik de mijne doe en jij die van jou
en wij in de stilte van deze nacht
luisteren naar elkaar, geloof ik dat wij
iets goed kunnen maken
want het allermooiste woord zijn wij.

Kinderburgermeester Pheline van der Linden
Goedenavond allemaal,
Wauw! Wat gezellig om hier met zoveel mensen bij elkaar te zijn!
Mijn naam is Pheline van der Linden, Kinderburgemeester van Gouda en naast mij staat Just Salvesen uit Noorwegen. Hij is de de loco-burgermeester van Kongsberg.
A special welcome to you mister Salvesen!
First of all thank you for this beautiful tree, all the way from Norway.
• What do you think of the city Gouda? – Antwoord Just Salvesen.
• Do you have a Christmas wish for the people in Gouda? – Antwoord Just Salvesen.

Speech Loco burgemeester Kongsberg Just Salvesen
Hallo allemaal! (Maken jullie het goed?) Namens de stad Kongsberg doet het mij een plezier en is het mij een eer en genoegen om jullie allemaal een gezegend en gelukkig kerstfeest te mogen wensen Deze kerstboom is nummer zeven-en-zestig en is vanuit Kongsberg naar jullie hier in Gouda gestuurd. De boom is een teken van vriendschap en gemeenschap over de grenzen heen. Niet in de laatste plaats in onze tijd is het belangrijk om gemeenschap en vriendschap te benadrukken als essentieel voor het leven. Gouda en Kongsberg zijn al vele jaren vriendschapssteden en hebben een betekenisvolle culturele uitwisseling met elkaar gehad, doordat onze muziekgroepen elkaar regelmatig bezochten. Kongsberg viert volgend jaar haar vierhonderd jarig bestaan. Op onze nationale feestdag op zeventien mei komen twee korpsen uit Gouda op bezoek. Kerstmis is een geweldige feestdag. Velen ontmoeten elkaar in dankbaarheid en met geschenken. Maar – Deze Kerst gaan onze gedachten ook hit, naar al diegenen die worstelen met hun leven, die geen vriendschap of gemeenschap kunnen ervaren. Die Kerstmis ervaren als een last en een tijd van grotere eenzaamheid dan in andere tijden van het jaar. De boodschap van Kerstmis vertelt ons dat alle mensen, ongeacht wie we zijn, waar we wonen of hoe we leven, geliefd zijn met een hemelse liefde. Wij moeten proberen deze liefde aan elkaar door te geven. Nu staat er hier weer, een kerstboom op het plein.
Wij zijn blij dat jullie ons, geschenk zo duidelijk waarderen. Bedankt voor jullie aandacht.

Aftellen tot ontsteking lampjes in de boom
Kinderburgemeester:
Thank you! Then we almost go to the countdown moment.
Beste mensen, dan zijn we nu aangekomen bij het hoogtepunt van vanavond, namelijk het ontsteken van de lichtjes in deze prachtige, grote kerstboom. Het aftellen doen we dit jaar op een speciale manier. We tellen met elkaar af van 10 naar 6 in het Nederlands en van 5 naar 0 in het Noors.
Zijn we er klaar voor?!
Daar gaan we: 10 – 9 – 8 – 7 – 6 –
fem – fire – tre – to – en – null

Ook interessant