Laatste interview “Geef het licht door!”

8 dec 2021

Deze week een interview met de twee heren van de organisatie die verantwoordelijk is voor Gouda750 festiviteiten in 2022: Ronald van Rossum en Marien Brand. De vragen werden gesteld door Kinderburgemeester Junia de Ridder en Kinderwethouders Noor Klein en Thijmen Kremers. En de heren raakten bijna niet uitgepraat!

Foto Projectgroep Gouda 750 en de kinderburgemeester en wethouders

De vraag van AfifaGouda 750 is een bijzonder evenement , ik zou hier graag aan meedoen. Met mijn kunstachtergrond denk ik jullie te kunnen helpen, maar ik weet niet hoe.

Marien: Nou dat is eigenlijk heel makkelijk en dan doen we gelijk een oproep. Ronald en ik zijn beide heel makkelijk te bereiken info@gouda750.nl door  een mail te sturen. Dus dat kan ze sowieso doen, contact opnemen. Maar nog leuker is dat we een hele groep vrijwilligers, betrokken Gouwenaars willen inzetten tijdens het feest. Die gaan we de GoudGevers noemen. Dat je een bijdrage levert, trotst bent,  gewoon met elkaar in de stad Gouda. Dus dat kan ze ook zijn, ze kan GoudGever worden.

Ronald: Er zijn een heel aantal projecten. Er wordt door Libertum ook een wandeling georganiseerd voor nieuwe Nederlanders, die kunnen ook echt wel mensen gebruiken om dat op te zetten en te doen. Aanmelden op vrijwilligers@gouda750.nl

Hoe zijn jullie terecht gekomen in de organisatie van Gouda750?

Ronald: We zijn gevraagd door de gemeente om dat te gaan doen. We zijn allebei mensen die nogal veel doen en mensen kennen in de stad. Er was eerst een Rotterdams bureau bezig met Gouda750, dat ging niet helemaal lekker en toen heeft de gemeente gevraagd of wij dat wilden doen, toch?

Marien: Ja, eigenlijk waren we gewoon een beetje eigenwijs. En toen zeiden ze “Dan doen jullie het toch lekker zelf””.

Wat vinden jullie het leukste onderdeel van het programma voor Gouda750? En wie heeft dat verzonnen?

Marien: Zo, nou ik vind het leuk dat je deze vraag stelt, want deze vraag stel ik altijd aan burgemeester Pieter Verhoeve. Tijdens bijeenkomsten doen we altijd een soort van interviewtje. Dan haal ik hem het podium op en dan stel ik deze vraag aan hem. En hij zegt dan altijd “Zo’n vraag mag je niet stellen aan de burgemeester”. Maar ik ben de burgemeester niet, dus je mag hem stellen aan mij. Ik vind het heel erg lastig één onderdeel te kiezen, want er zijn zoveel onderdelen. Maar als ik dan toch zou moeten kiezen, vind ik alles in, op en rondom de Sint Jan, daar gebeurt zo veel fantastisch. Daar gaan we vijf eeuwen terug. We gaan hem terug bouwen naar de 16e eeuw. We kunnen op het dak lopen van de Sint Jan, we gaan de glazen bewonderen. Dat vind ik misschien wel het gaafst.

Ronald: Ik vind het moeilijk, want er zijn bijna 140 dingen hè… 140 verschillende festiviteiten, boeken, projecten, festivals, evenementen. Je doet de andere te kort als je er eentje uitkiest.

Wat zijn dan de leukste dingen?

Ronald: Ja heb je even? De Goudse Iconen,  van Ineke van Dijk, waar iedereen uit de stad mee aan het schilderen en bewerken is gegaan en aan het werk is nu. Die komen straks allemaal in de stad te staan. Daar doet de hele stad aan mee, dat is echt fantastisch!

Marien: Maar je bent niet de burgemeester, dus je moet ook kiezen!

Ronald: Wat ik fantastisch vind, is dat er één mevrouw bezig is om een meterslang wandkleed te maken. Dat doet ze met middelbare scholieren en die heeft ze gevraagd “Maak een selfie van jezelf in stof, knip dus je silhouet uit, zoals jij denkt dat je er uit ziet bij Gouda800” over 50 jaar. Al deze stukjes worden aan elkaar gezet. En dat hele grote kleed, komt straks in het Huis van de Stad te hangen. Ik vind het geweldig dat iemand dat gewoon doet. En nu is ze dat met haar moeder alles dezelfde maat aan het knippen, zodat het allemaal in elkaar past.

Wat vinden jullie eigenlijk zo bijzonder aan Gouda?

Ronald: Dat het een dorp is en een stad. Dat het toch een stad is met alles wat erbij hoort. Er is en een ziekenhuis, en een goede bioscoop, en een groot theater en noem het maar op. Maar zeker in de binnenstad en een groot deel van de wijken kent bijna iedereen, of heel veel mensen, elkaar. En die ondernemen van alles met elkaar, doen van alles in de stad met elkaar. Dat vind ik zo bijzonder aan Gouda. Ik heb ook twintig jaar in Rotterdam gewoond en daar kent niemand elkaar. Dat is dus een heel groot verschil. Dat is echt bijzonder aan Gouda.

Noor komt uit Rotterdam, daar heeft ze 10 jaar gewoond. Ze zei tijdens de verkiezing voor Kinderburgemeester “Omdat ik uit Rotterdam kom, kan ik in Gouda laten zien hoe ze dit in Rotterdam zouden doen. Dan neem ik ook de goede dingen van Rotterdam mee”

Ronald: Zeker waar, want Rotterdammers zijn altijd dingen aan het oplossen. Er is nooit iets wat niet kan. Ze gaan altijd kijken wat wel kan. Daar kan Gouda nog wel wat van leren.

Marien: Ik vind het een héle lastige vraag zeg. Wat ik denk wel het (beetje ook wel wat Ronald zegt) maar zo’n zelfde rol als stad spelen we ook in de regio. Door de Krimpenerwaard, door Reeuwijk, Bodegraven. Dat schurkt allemaal een beetje tegen ons aan. Die komen hier naar de bioscoop, of liggen in het ziekenhuis, of gaan hier naar de middelbare school of naar Driestar voortgezet onderwijs.

Soort Centrum van het Groene Hart?

Marien: Ja..

Waarom noem je nou de Driestar?

Marien: Toen ik op de MAVO HAVO zat, vond ik het heel erg luxe dat ik letterlijk vijf minuten fietsen op het dooie akkertje, dan kon ik naar school. Maar er waren ook medescholieren die fietsten uit Bodegraven. En ik weet de Driestar, daar heeft mijn broer op gezeten, die had klasgenoten die fietsten een half uur, drie kwartier, bij wijze van spreken. Of die moesten zelfs met de trein komen. Zo’n school, of instituut zorgt wel dat mensen naar Gouda komen.

Ronald: En is ook de enige HBO beroepsopleiding die we nu hebben. Daar komt nu een campus bij. Dus er komt uitbreiding bij. Maar dat is ook weer een verschil met andere steden, als Delft en Leiden. Die hebben heel veel studenten, en dat hebben wij niet. Dat zouden we best graag willen. Vooral ook omdat je dan veel inbreng van jongere mensen krijgt en die weer heel veel andere nieuwe denkbeelden binnen brengen.

Waarom is het krijgen van Stadsrechten belangrijk voor Gouda?

Marien: Gouda bestaat natuurlijk héél veel langer, ik denk wel meer als duizend jaar bestaat de stad, of wordt er al iets genoemd wat op Gouda lijkt.

Dus Gouda niet de ‘stad’?

Marien: Nee, precies de stad. De stadsrechten zijn heel belangrijk geweest om te kunnen groeien. Om handel te kunnen drijven en met het geld dat we daarmee weer verdienden weer te kunnen bouwen en ook weer met andere steden internationaal handel te drijven. Zo zijn we heel belangrijk als bierstad geworden in Europa. Ook de ambachten en producten. We hebben nooit een kilo kaas gemaakt. De koeien staan allemaal in de wei om Gouda heen. Maar toch zijn we kaasstad geworden. Nou dat komt omdat wij die stadsrechten hadden dus we mochten die kaas verhandelen op het marktplein.

Ronald: En als enige. Schoonhoven heeft ook geprobeerd de kaas te krijgen. En dan had het Schoonhovense kaas geheten.

Marien: En laten we wel wezen. Rotterdam was toen echt een gehucht hè! In 1272. En ook Amsterdam onze hoofdstad heeft drie jaar later pas stadsrechten gekregen.

Wat merken wij er nu eigenlijk aan dat Gouda stadsrechten kreeg?

Marien: Nou er is een ding en dat is dat we elk half uur een melodietje horen in de binnenstad. Dat is misschien wel  het meest duidelijke. Ik heb een jaar  in het buitenland gewoond (‘99/2000) en mijn moeder stuurde een cassettebandje op, omdat ik het miste. Dat is mooi, romantisch. Nu zou je een appje sturen.

Ronald: Het is grappig he. Want nu maakt het eigenlijk niet meer uit. Dat bestaat ook niet meer, we hebben gemeentes. Die vaak meerdere dorpen of vroegere stadjes in een gemeente hebben. Maar in de Middeleeuwen was het wel heel belangrijk. Wat Marien net zei, voor de handel, voor de markt. Maar een stad als Den Haag bijvoorbeeld, heeft nooit stadsrechten gekregen. Dat is eigenlijk een groot dorp, als je kijkt naar de betekenis van stadsrechten.  Het is echt iets van de Middeleeuwen. Voor de mensen toen betekende het ook dat je vrij was. Want als je in de stad woonde, was je vrij burger. En je had toen ook nog het feodale stelsel, dan waren veel mensen eigenlijk een soort bezit van de grote rijke landeigenaren. En dat was je niet als je in de stad woonde.

Marien: Ja daar hoor ik van op, van dit antwoord.

Vinden jullie Gouda bij Kaarslicht een mooi en belangrijk evenement voor Gouda. En zo ja, waarom dan eigenlijk?

Marien: Daar gaan we alle twee antwoord op geven. Persoonlijk vind ik het HET mooiste en belangrijkste evenement. Ik heb ook heel veel met Gouda bij Kaarslicht. Ik heb ten tijde van het vijftigjarige jubileum een glazen kerstboom, samen met twee andere vrienden van me gebouwd. En cadeau gedaan aan de burgemeester van Kongsberg, waar we altijd de kerstboom van krijgen. En ik ben ook twee keer daar geweest. Maar ik vind het mooie aan Gouda bij Kaarslicht dat de monumenten, de traditie allemaal samen komen in, ja toch wel een hele mooie periode, vlak voor kerst. Dus ik baal ervan dat het niet doorgaat. En ik zit op 10 december om 19.00 uur vooral voor de TV om te kijken wat  er nu wel wordt gemaakt. Maar ik vind het echt verschrikkelijk.

Ronald: Ik ben tien jaar vrijwilliger geweest bij Gouda bij Kaarslicht. Ik ken het al vanaf mijn derde. Toen zat ik al op mijn vaders nek bij de boom te kijken dat de lichtjes aangestoken werden, 1964/1965. Ik weet dat nog.  Bijna ieder jaar geweest. Het is echt het belangrijkste evenement dat we hebben en het is verschrikkelijk dat het niet door gaat. Het mooie is de combinatie van tradities en nieuwe dingen. Er komen altijd weer nieuwe dingen bij. Maar er blijven ook hele mooie tradities bestaan.

Wij zijn nu ballen voor de kerstboom aan het maken.

Ronald: Hartstikke goed! Een Gouda750 bal hè?

Nou niet zo zeer Gouda750, dat is Junia aan het maken. Maar wij (de kinderwethouders) zijn dus eigenlijk een bal met ons eigen onderwerp aan het maken. Als Kinderwethouder van Natuur en Duurzaamheid maak ik iets bijvoorbeeld met natuur. Ik ben al begonnen. Dus ik heb nu een pindaketting om mijn bal heen gemaakt. En ik ben Kinderwethouder van Cultuur en Onderwijs, en mij leek het leuk om iets met onderwijs te doen. Dus ik ga potloden , pennen en linialen misschien uit de bal laten steken, of zo.

De bal staat symbool voor een wens die ze hebben voor de kinderen in Gouda voor de toekomst. Noor wenst alle kinderen dat ze toegang hebben tot goed onderwijs en Thijmen bij voorbeeld dat alle kinderen gezond en blij mogen zijn dat ze van de natuur mogen blijven genieten in de toekomst.

Junia: ik wil iedereen, alle kinderen,  een leuk en fijn feestjaar wensen van Gouda750, dus ik ga allemaal vlaggetjes om de bal heen doen en stickers.

Gouda bij Kaarslicht was een van de opwarmevenementen van Gouda750. Waarom is dit evenement zo belangrijk voor jullie ondanks dat het buiten jullie feestperiode valt?

Marien: Door Corona is alles  een beetje in de war geschopt. Normaliter had het gewoon in onze feestperiode gezeten, door Corona hebben we een andere feestperiode, hebben we het naar achter geschoven en is het korter geworden. En hebben we belangrijke evenementen zoals Gouda bij Kaarslicht in de opwarmperiode (zo hebben we dat genoemd). En die periode hebben we nodig om  72 duizend inwoners te laten weten dat er een mooi feest is. We moeten ze bewust maken, uitleggen dat het ook voor hun is en dat het er aan komt. We willen ze opwarmen voor het feest. En daar dachten we dat Gouda bij Kaarslicht heel belangrijk voor was en dat is het ook.

Ronald: En het was ook een ontmoetingsplek voor heel veel mensen die betrokken zijn. Dus mensen die geld geven van bedrijven en zo . Die zouden elkaar kunnen ontmoeten en met elkaar een hapje eten. Dat zou ook allemaal gebeuren tijdens Gouda bij Kaarslicht. Met elkaar naar de Boom gaan en daar staan. Dat is toch heel erg jammer, dat dat niet door kan gaan. Op die manier was het voor ons heel belangrijk. Zoals Marien al zei, daar balen we flink van.

Hoe beleefden jullie vroeger als kind de periode tot aan Kerst?

Ronald: Ik zei het net al. Dat ik bij mijn vader op z’n nek zat. Ik vond het altijd prachtig. Bij ons was Kerst altijd groot feest. Het hele huis werd zeer uitbundig versierd, dat doe ik nog steeds zelf. Dus ik vind het een mooie periode in het jaar altijd.

Marien: Ik weet nog vroeger hadden we in de kerstboom van die ouwe lampjes die je moest aandraaien. En dan mocht of een van mijn broers of ik naar beneden als eerste. En dan mocht je er eentje, dan wist je welke dat was, en die draaide je aan. En als je die dan aandraaide dan gingen alle lampjes aan.

Ronald: Net als de Boom op de Markt.

Ronald: En jullie zelf? Hoe belangrijk is het voor jullie, de kerstperiode? Vinden jullie het leuk?

Noor: Ik vind het zeker leuk, omdat ik Christelijk ben is het vaak een groot feest bij ons thuis. Ja, kerstboom, kerstavonden voor de houtkachel. Supergezellig altijd bij ons.

Junia: Ja bij ons ook altijd. Een beetje hetzelfde als Noor. Ook supergezellig.

Thijmen: Bij ons is het supergezellig , alleen is er altijd ruzie wie in de boom de lichtjes aan mag doen.

En ook allemaal kerstliedjes op de radio zijn. Volgens mijn moeder mag dat eigenlijk pas na Sinterklaas

Ronald: Zeg maar tegen je moeder dat ze gelijk heeft!

Thijmen: Je ziet nu ook al overal grote sterren en bomen overal met lichtjes.

Ronald: Zeker in deze tijd van Corona is hoe meer licht hoe fijner het is.

Thijmen: Winter is ook gewoon eigenlijk altijd knus, koud maar toch warm.

Waar denk je aan bij het thema van dit jaar “Geef het licht door”?

Marien: Dan denk ik eigenlijk toch wel aan het beeld… stel nou dat die Markt vol zou staan en dat er een kaars is en dat dan als positief ‘spreading event’ boem de hele Markt verlicht is. Dat kan dan inderdaad dat warme gevoel geven.

Ronald: Hebben jullie het al eens meegemaakt? Kaarslicht feest?

Nee? Dan is het wel heel jammer dat het niet doorgaat.

Wat gaan jullie zelf doen tijdens Gouda bij Kaarslicht? Ook bij de boom?

Marien: Nee want dat mag nu niet meer. Ik ga klaar zitten met mijn vrouw en zoontje om de uitzending op TV te kijken. En ik denk dat ik misschien dan wel, als het lekker droog is, daarna ga kijken. Dat ik met mijn zoontje naar de boom loop om te zien hoe die eruit ziet.

Ronald: Ja ik kijk het ook. Natuurlijk kijk ik het, maar het zal niet hetzelfde gevoel geven.

Marien: Wij zouden ook hier vanuit ons kantoor hier, iedereen die langsliep op de dag, als onderdeel van de dag programmering zouden we erwtensoep geven en leuke dingen en vertellen over Gouda750, en dan naar de schouwburg gaan. Dus ja nogmaals het is … behelpen. Dan maar een bakje chips op schoot.

Als je iemand had kunnen meenemen die nog nooit het evenement heeft meegemaakt, wie namen jullie dan mee en waarom?

Ronald: Voor mij is dat niet zo moeilijk. Mijn vriend, hij komt uit Pakistan, en die is hier nog niet zo lang en die heeft het nog nooit meegemaakt. Dus hem zou ik meenemen. Hij heeft de boom vorig jaar wel gezien, maar ook toen geen Gouda bij Kaarslicht meegemaakt.

Marien: Ja dat is wel een goeie. Daar ga ik niet overheen… Ik denk niet eens dat ik iemand ken die er nog niet is geweest.

Als jullie een speech zouden mogen geven op de Markt tijdens de viering bij de Boom, wat zouden jullie dan willen door geven, meegeven aan de toeschouwers?

Ronald: De door Zotte Zaterdag bedachte spreuk (niet echt) van Erasmus “Een verdraagzame stad heeft de toekomst”.  De spreuk is bedacht in zijn gevoel en zijn manier van denken. Dat is zo fantastisch. Hoe belangrijk het is om dingen met elkaar te doen, om met z’n allen Gouda een leuke stad te maken en te zijn, te wonen, te leven enzovoort. Dat is het belangrijkste wat er is. Wij zouden als sub-thema aan Kaarslicht ook graag hangen “Verdraagzaamheid in veelkleurigheid”.

Dit jaar zingen we thuis voor de televisie kerstliedjes mee met de film bij de Boom. Welk lied moeten we zeker gaan zingen?

Ronald: mijn favoriete kerstnummer mag niet iedereen zingen. Fairytale of New York van The Pogues. Is enigszins grof van taal, een 18+ liedje, maar wel echt een kerstlied. Echt iets om in de Ierse pub te zingen. Daar komen The Pogues ook vandaan Je hoort het ook wel de hele tijd op de radio dan.

Marien: Het doet me wel denken aan wat jij zei, als je een beetje te veel gedronken hebt in een kroeg… Ronald en ik hebben één keer in de kroeg, na Kaarsjesavond met de hele Noorse drumband heen en weer liedjes gezongen, ieder in onze eigen moedertaal. Dan blijken er heel veel liedjes ook wel enigszins gelijk te zijn, alleen die hebben we natuurlijk vertaald. En toen hebben we Ode aan Gouda gezongen van Leo Vroman, en we kregen een staande ovatie. Dus als we dan nog een keer wat mogen zingen met z’n allen dan doe ik die…

Wat gaan jullie doen als het feestjaar van Gouda750 voorbij is?

Marien: Genieten, terugkijken. Wat Ronald en ik en eigenlijk ook de burgemeester en wethouders heel belangrijk vinden is dat we het niet alleen doen voor het feestjaar volgend jaar. Maar dat we alles doen voor de toekomst. Daarom ook Geef Gouda Door. Dus dat we over meerdere jaren durven dromen. Wat doet het met je als je nu nieuwe vrienden maakt voor je leven over 5 jaar, 10 jaar, 50 jaar.

Wat is na 750  dan het eerst volgende feestjaar is dat dan 800?

Ronald: Ja 800. Jubilea van steden vier je om de vijftig jaar. En we noemen het ook Atelier 800, daar komt eigenlijk alles in waarvan we denken dat moet mee. De Goudse Verhalen kun je mee door gaan na 750. Dat zijn verhalen van de stad. Ook van wat jullie allemaal meemaken, wat er gebeurt. Wat je herinneringen zijn. Wat je denkt van de toekomst dat kan mee. De finale wordt een groot festival, nou zo’n soort groot festival kun je ieder jaar doen. Dus daar wordt wel naar gekeken. Dus wat kun je daarna ook blijven doen. En kunstwerken gaan mee. De Goudse Iconen, blijven misschien wel staan in de stad.

Marien: Maar ook in een Verdraagzame Stad heeft de Toekomst we proberen in de openingsweek een gezamenlijke maaltijd een Iftar te organiseren. Hoe  fantastisch zou dat zijn als we dat elk jaar zouden kunnen doen.

Ronald: Dan heb je het Supercoole Kidsfeest, de Iftar en het Paasontbijt in een week tijd. Dat is toch fantastisch om dat met z’n allen te doen?

Allemaal hartelijk bedankt voor het interview!

Dit was het laatste interview in de reeks “Gouda bij Kaarslicht: Geef het licht door!

Ook interessant